Obrona Cywilna

1. Czym jest Obrona Cywilna?

OBRONA CYWILNA

Obrona cywilna jest systemem, którego celem jest ochrona ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny oraz współdziałanie w zwalczaniu skutków klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska, a także usuwanie ich skutków.

Centralnym organem administracji rządowej w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju. Szefa Obrony Cywilnej Kraju powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Szef Obrony Cywilnej Kraju podlega ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.

Terenowymi organami obrony cywilnej są wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast). Do zakresu działania szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin należy kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne oraz organizacje społeczne działające na ich terenie.

Zadania obrony cywilnej określa akt nadrzędny, jakim jest Protokół dodatkowy do Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 roku, dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I) sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 roku część IV - ludność cywilna, rozdział VI obrona cywilna, art.61) ratyfikowany przez Prezydenta RP w dniu 19 września 1991 roku (Dz.U. z 1992 r., Nr 41, poz.275).

Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju:

• planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury,
• działalność szkoleniowa i upowszechniająca tematykę z zakresu obrony cywilnej w zakładach pracy i szkołach,
• przygotowanie społeczeństwa do powszechnej samoobrony,
• wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności,
• przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia,
• gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności,
• wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń,
• współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwanie ich skutków.

Zadania obrony cywilnej w czasie wojny:

• organizacja ewakuacji ludności, zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia,
• organizacja i prowadzenie akcji ratunkowych, udzielanie pomocy medycznej poszkodowanym,
• organizacja pomieszczeń i zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności,
• doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomoc w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej,
• zaopatrywanie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej,
• prowadzenie likwidacji skażeń i zakażeń,
• pomoc w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania,
• udzielanie doraźnej pomocy w pochówku zmarłych.

Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi przeznaczonymi do wykonywania zadań obrony cywilnej są formacje obrony cywilnej (FOC). Formacje tworzą w drodze rozporządzenia ministrowie, a wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast) - w drodze zarządzenia, uwzględniając w szczególności: skalę występujących zagrożeń, rodzaj formacji, ich przeznaczenie oraz stan osobowy i organizację wewnętrzną. Formacje obrony cywilnej mogą tworzyć także pracodawcy.

2.Podstawy prawne.

Podstawy prawne funkcjonowania Obrony Cywilnej:

1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
   (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19970780483 
2. Protokoły Dodatkowe do Konwencji genewskich z 12 sierpnia 1949 r., sporządzone w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r.: Protokół I - dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych oraz Protokół II - dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych.
   (Dz. U. z 1992 r. Nr 41, poz. 175) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19920410175 
3. Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
   (Tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20042412416 
4. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
   (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20031621568 
5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin.
   (Dz. U. z 2002 r. Nr 96, poz. 850) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20020960850 
6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 września 1993 r. w sprawie powszechnej samoobrony ludności.
   (Dz. U. z 1993 r. Nr 91, poz. 421) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19930910421 
7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 marca 2005 r. w sprawie stanowisk uznawanych za równorzędne z odbywaniem służby w obronie cywilnej.
   (Dz. U. z 2005 r. Nr 60, poz. 519) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20050600519 
8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie właściwości organów i trybu postępowania w sprawach o odszkodowanie i inne świadczenia pieniężne przysługujące z tytułu uszczerbku na zdrowiu oraz w razie śmierci ratownika odbywającego zasadniczą służbę w jednostce organizacyjnej obrony cywilnej.
   (Dz. U. z 2001 r. Nr 144, poz. 1619) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20011441619 
9. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 1993 r. w sprawie przyznawania zakwaterowania i bezpłatnego wyżywienia lub równoważnika pieniężnego oraz zwrotu kosztów przejazdu osobom odbywającym służbę w obronie cywilnej.
   (Dz. U. z 1993 r. Nr 74, poz. 348) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19930740348 
10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 marca 2005 r. w sprawie zasad zwalniania przez pracodawców z obowiązku świadczenia pracy osób powołanych do służby w obronie cywilnej w związku ze zwalczaniem klęsk żywiołowych, katastrof i zagrożeń środowiska.
    (Dz. U. z 2005 r. Nr 60, poz. 518) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20050600518 
11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 2005 r. w sprawie umundurowania osób odbywających służbę w obronie cywilnej.
    (Dz. U. z 2005 r. Nr 84, poz. 722) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20050840722 
12. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 października 2006 r. w sprawie systemów wykrywania skażeń i właściwości organów w tych sprawach.
    (Dz. U. z 2006 r. Nr 191, poz. 1415) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20061911415 
13. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 września 2002 r. w sprawie odbywania służby w obronie cywilnej.
    (Dz. U. z 2002 r. Nr 169, poz. 1391 ze zm.) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20021691391 
14. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad współpracy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych z Policją, jednostkami ochrony przeciwpożarowej, obrony cywilnej i strażami gminnymi (miejskimi).
    (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1108) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981611108 
15. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie określenia kategorii żołnierzy rezerwy, których przeznaczenie do służby w obronie cywilnej wymaga zgody wojskowego komendanta uzupełnień.
    (Dz. U. z 2006 r. Nr 83, poz. 576) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20060830576 
16. Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych.
    (Dz. U. z 2004 r. Nr 212, poz. 2153) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20042122153 
17. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu Oraz Ministra Zdrowia z dnia 2 października 2003r. w sprawie sposobu przeprowadzania przysposobienia obronnego studentów i studentek.
    (Dz. U. z 2003 r. Nr 174, poz. 1686 ze zm.) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20031741686 
18. Zarządzenie Szefa Obrony Cywilnej Kraju z dnia 22 grudnia 1994 r. w sprawie wzoru oznak w obronie cywilnej, sposobu noszenia tych oznak i umundurowania oraz norm umundurowania przysługującego osobom odbywającym służbę w obronie cywilnej.
    (M.P. z 1995 r. Nr 6, poz. 100, ze zm.) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WMP19950060100

3.Sygnały alarmowe, rodzaje alarmów.