Toszek – jak nas widzą, jak nas piszą?

Opracowania statystyczne można różnie traktować i różnie odczytywać. Do badań publikowanych na portalu www.wspolnota.org nie przykładamy jakiejś szczególnej wagi. Zdecydowaliśmy się jednak gruntownie je przejrzeć i zaprezentować pozycję, jaką w świetle wyników badań zajmuje nasza Gmina. Kompletne opracowania można znaleźć na wspomnianym portalu. My prezentujemy jedynie ich opracowania. Wskaźniki przypisane Toszkowi zestawiliśmy ze wskaźnikami gmin podobnych do naszej, które też służyły jako punkt odniesienia w pracach nad Strategią Rozwoju Gminy. Analizowane przez nas rankingi dają wyobrażenie o potencjale Toszka w badanych obszarach, który okazuje się całkiem niezły!

 

Ranking wydatków na kulturę w latach 2010–2014

 

Pieniądze wydawane przez samorządy na kulturę przekładają się na budowę pozytywnego wizerunku, rozwój gospodarczy, popularność wśród turystów, ale przede wszystkim pomagają integrować mieszkańców. W tej kategorii sklasyfikowany został Toszek – zajmujemy 286 pozycję na 587 sklasyfikowanych samorządów w skali kraju.

 

Gminy miejsko-wiejskie – wydatki na kulturę w latach 2010–2014 (w zł)

 

 

Ranking dochodów Jednostek Samorządu Terytorialnego

 

W rankingu pominięte zostały wpływy z dotacji celowych. W okresie tak intensywnego korzystania z funduszy unijnych, dotacje mają bowiem bardzo silny, ale chwilowy wpływ na wielkość dochodów. Wpływ wielkiej dotacji inwestycyjnej potrafi wywindować samorząd w rankingu. Jest to jednak awans chwilowy (incydentalny) i niemający związku z trwałym wzrostem zamożności. Wydaje się więc, że uwzględnienie tylko dochodów własnych i otrzymywanych subwencji lepiej oddaje przesłanie rankingu (zamożność). Warto podkreślić, że dla naszej gminy już od roku 2006 trend, mimo wahań wskaźników, jest korzystny.

 

Ranking: miasta inne – najzamożniejsze (pozycja w kolejnych latach)

 

Ranking wydatków na administrację – 2014 r.

 

Przy sporządzaniu tej analizy pod uwagę zostały wzięte wszystkie wydatki bieżące w dziale klasyfikacji budżetowej „administracja publiczna”,
z wyjątkiem wydatków na remonty bieżące – wydatki remontowe mają charakter incydentalny i zaburzają wartość wskaźnika, który ma obrazować drogość (lub taniość) urzędów.

Powierzchowna interpretacja wyników może być bardzo myląca, a także krzywdząca dla samorządów. Większe wydatki na administrację nie muszą oznaczać marnowania pieniędzy podatników na „fanaberie” urzędników. Bo skutkiem może być lepsza, sprawniejsza obsługa obywateli, a także np. większa skuteczność pozyskiwania funduszy unijnych.

 

Najniższe wydatki bieżące na administrację w przeliczeniu na 1 mieszkańca – miasta inne poniżej 10 tysięcy mieszkańców

 

Ranking wydatków na infrastrukturę techniczną 2014 r.

 

Na początku lat 90. ubiegłego wieku gminy wydawały dużo na telefonizację
i gazyfikację. Potem ciężar przesuwał się na zaopatrzenie w wodę, a jeszcze później na kanalizację i oczyszczanie ścieków. W międzyczasie zmieniła się struktura wydatków. Nadal olbrzymie środki pochłania budowa dróg, jednak wzrasta znaczenie wydatków na transport publiczny oraz ścieżki rowerowe.

 

Inwestycje samorządowe w infrastrukturę techniczną koncentrują się w trzech działach:

– transport (przede wszystkim remonty i budowa dróg administrowanych przez samorządy, ale także tabor związany z lokalnym transportem zbiorowym),

– gospodarka komunalna (sieci wodociągowe i kanalizacyjne, oczyszczalnie ścieków, wysypiska śmieci, oświetlenie ulic itp.); do tej branży obok działów klasyfikacji budżetowej: „gospodarka komunalna” oraz „zaopatrzenie
w energię elektryczną, gaz i wodę”, zaliczamy też wydatki na infrastrukturę wiejską, klasyfikowane zazwyczaj w dziale „rolnictwo”;

- gospodarka mieszkaniowa.

 

Ten ranking jest jednym z najbardziej zmiennych. Szczególnie w małych samorządach pojedyncza duża inwestycja (realizowana raz na wiele lat) potrafi wywindować na szczyt rankingu, aby po jej zakończeniu spowodować spadek samorządu zdecydowanie niżej.

 

Miasta inne – inwestycje w infrastrukturę techniczną

Ranking zadłużenia samorządów 2014 r.

 

Choć może trudno w to uwierzyć, najlepszą sytuację finansową w skali ogólnopolskiej mają gminy wiejskie. Ich poziom zadłużenia jest stosunkowo niewielki – tylko nieznacznie wyższy niż w powiatach, ale niższy niż w jakiejkolwiek innej grupie jednostek samorządowych. A równocześnie mają one stosunkowo wysoki poziom nadwyżki operacyjnej. Najwyższy poziom zadłużenia od lat wykazują duże miasta (przede wszystkim miasta wojewódzkie).

 

Poziom zadłużenia mierzony wskaźnikiem procentowym relacji długu do dochodów gminy, jest u nas na bezpiecznym poziomie. Szczególnie wyraźnie widać to w odniesieniu do „lidera” rankingu (Przemków), którego zadłużenie niemal pokrywa się poziomem rocznych dochodów.

 

Zadłużenie miast innych w końcu 2014 roku jako procent dochodów budżetowych 

Ranking wykorzystania środków z UE w latach 2004–2014

 

W ubiegłym roku obchodziliśmy dziesięciolecie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Mamy więc za sobą pełną dekadę intensywnego korzystania przez samorządy ze środków unijnych. Zmiany wielkości pozyskiwanych funduszy odbywają się w rytm unijnych budżetów siedmioletnich, ale rok 2014 był najbardziej obfitującym w fundusze unijne dla samorządów w całej dotychczasowej historii. W porównaniu z poprzednim, wielkość wydatkowanych przez samorządy funduszy unijnych wzrosła o ponad 12 proc.

Korzystanie z funduszy unijnych jest w polskich samorządach powszechne. Nie udało się znaleźć ani jednego, który przez całą dekadę nie skorzystałby z żadnej dotacji unijnej.

Toszek w tym rankingu prezentuje się bardzo przyzwoicie. W ujęciu ogólnopolskim znajdujemy się na 348 miejscu na 580 sklasyfikowanych samorządów. Średnia wartość pozyskanych w latach 2004 – 2014 środków unijnych przekracza u nas 1000 zł na jednego mieszkańca. Oznacza to, że od samego początku naszej przynależności do UE nasze władze samorządowe dobrze rozumieją i prawidłowo wykorzystują unijne możliwości finansowe.

 

Miasta inne